اخیرا تصویری از تراشه GB202، قلب تپنده کارت گرافیک RTX 5090 در فضای مجازی منتشر شده است که نگاهی دقیق به معماری بلک ول و اجزای این پردازنده گرافیکی قدرتمند ارائه می کند.
عکس تراشه GB202 که توسط Kurnal به اشتراک گذاشته شده استچیدمان اجزای اصلی آن، از جمله حافظه نهان L2، خوشه های پردازش گرافیکی (GPC)، پردازنده های جریانی (SM)، کنترل کننده های حافظه و سایر قسمت ها را نشان می دهد. همچنین تصویر مقایسه ای بین GB202 و AD102، تراشه ای که در نسل قبلی کارت گرافیک Nvidia RTX 4090 استفاده شده بود، منتشر شده است که اندازه و تغییرات دو نسل را نشان می دهد.
نگاه دقیق تر به تصویر GB202 نشان می دهد که حافظه نهان L2 در مرکز تراشه قرار دارد و به تکه های 2 مگابایتی تقسیم شده و دو لایه 32 مگابایتی را تشکیل می دهد. 12 خوشه GPU این مجموعه کش را احاطه کرده اند.
در هر خوشه، خوشه‌های پردازش بافت قرار دارند که وظایفی مانند سایه‌زنی، نگاشت بافت و شطرنجی‌سازی را انجام می‌دهند. هر خوشه پردازش بافت از چندین پردازنده جریانی تشکیل شده است که شامل اجزایی مانند هسته های CUDA و حافظه نهان L1 است. گفته می شود که 96 خوشه پردازش بافت وجود دارد و هر کدام می توانند تا چهار پردازنده جریانی (SM) داشته باشند.
در اطراف حافظه نهان L2 دوازده بلوک Raster Engine/3D FF وجود دارد که وظیفه تبدیل نمایش هندسی یک صحنه مانند چند ضلعی ها را به یک تصویر قابل مشاهده روی صفحه بر عهده دارند. در قلب GB202، از بالا به پایین، انکودرهای ویدیوی انویدیا (NVDEC و NVENC) قرار دارند که وظیفه پخش و ضبط ویدیو با کارایی بالا را بر عهده دارند.
در دو طرف کش L2، هشت کنترلر حافظه 64 بیتی و در بالا، چپ و راست تراشه، رابط های فیزیکی 32 بیتی GDDR7 قرار دارند که GPU را به ماژول های حافظه GDDR7 متصل می کنند. در نهایت، رابط فیزیکی PCIe 5.0 x16 و کنترلر نمایشگر در پایین تراشه قرار دارند.
تصویر مقایسه ای ارسال شده تفاوت بین اندازه های GB202 و AD102 را نشان می دهد. GB202 با مساحت 761.56 میلی متر مربع، 24 درصد بزرگتر از AD102 با مساحت 616 میلی متر مربع است. بلک ول از لیتوگرافی N4P TSMC استفاده می کند که نسخه بهبود یافته N4 مورد استفاده در Ada Lovelace است.
موضوع مطرح شده ممکن است دلیل افزایش قابل توجه اندازه GB202 در مقایسه با AD102 باشد. اگر انویدیا از لیتوگرافی پیشرفته تر 3N TSMC استفاده کند، تراشه های بلک ول احتمالا همان ابعاد تراشه های آدا لاولیس را خواهند داشت، اما این هنوز تایید نشده است.
مقالات مرتبط
GB202 بزرگترین تراشه ای نیست که انویدیا ساخته است. این عنوان همچنان به معماری های قدیمی هاپر و ولتا تعلق دارد. GH100 و GV100 مورد استفاده در Titan V به ترتیب 814 و 815 میلی متر مربع مساحت دارند. اطلاعات ذکر شده نشان می دهد که با وجود افزایش ابعاد GB202 در کارت گرافیک RTX 5090 نسبت به نسل قبل، انویدیا همچنان در حال اجرای بهینه سازی ها در طراحی خود است.
با توجه به مشخصات فنی و معماری جدید، کارت گرافیک Nvidia RTX 5090 نه تنها در بازی ها، بلکه در کاربردهای حرفه ای مانند رندر، هوش مصنوعی و محاسبات علمی عملکرد بسیار خوبی خواهد داشت. این کارت گرافیک یک گام بزرگ رو به جلو در فناوری گرافیک محسوب می شود و انتظارات زیادی را برای نسل بعدی بازی ها و نرم افزارهای گرافیکی ایجاد کرده است.
