اگزما چیست؟
اگزما درماتیت آتوپیک یک بیماری التهابی پوستی است که باعث خارش، قرمزی و خشکی پوست می شود. این بیماری در هر سنی ممکن است رخ دهد، اما در کودکان شایع تر است. اگزما معمولا دوره ای است و علائم ممکن است با گذشت زمان بهبود یا بدتر شوند.
اگزما معمولا به صورت لکه های قرمز یا پوسته پوسته روی پوست ظاهر می شود و در قسمت های مختلف بدن مانند صورت، گردن، آرنج، زانو و دست ها دیده می شود. شدت این علائم در افراد مختلف و در زمان‌های مختلف می‌تواند متفاوت باشد و برخی افراد ممکن است در زمان‌های خاصی از زندگی خود علائم شدیدتری را تجربه کنند.
علت اگزما چیست؟
علت دقیق اگزما هنوز به طور کامل شناخته نشده است، اما تحقیقات نشان می دهد که این بیماری از ترکیبی از عوامل ژنتیکی، محیطی و سیستم ایمنی ناشی می شود. در اینجا به برخی از مهم ترین علل اگزما اشاره می کنیم:
1. عوامل ژنتیکی
اگزما اغلب در افرادی دیده می شود که سابقه خانوادگی آلرژی، آسم یا رینیت آلرژیک دارند. ژن های خاصی می توانند باعث ضعف در سد محافظ پوست شوند و به همین دلیل پوست نسبت به عوامل محیطی حساس تر است.
2. عوامل محیطی
محیط زندگی نقش مهمی در بروز اگزما دارد. تماس با مواد محرک مانند صابون، مواد شوینده، مواد شیمیایی و گرد و غبار می تواند علائم اگزما را بدتر کند. همچنین، تغییرات آب و هوا، مانند هوای خشک یا سرمای شدید، می‌تواند پوست را خشک‌تر کرده و علائم اگزما را بدتر کند.
3. اختلال در سیستم ایمنی
در افراد مبتلا به اگزما، سیستم ایمنی بیش از حد به محرک های رایج واکنش نشان می دهد. این واکنش باعث التهاب و خارش پوست می شود.
4. عوامل روانی و استرس
استرس یکی از عواملی است که می تواند اگزما را بدتر کند. اضطراب و استرس روانی می تواند بر عملکرد سیستم ایمنی بدن تأثیر بگذارد و علائم اگزما را بدتر کند.
5. آلرژی
آلرژی به غذاهایی مانند شیر، تخم مرغ، آجیل و گندم می تواند اگزما را در برخی افراد بدتر کند. همچنین حساسیت به گرده، شوره حیوانات و مواد شیمیایی نیز می تواند نقش داشته باشد.
علائم اگزما چیست؟
علائم اگزما می تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد و شدت آن نیز متغیر است. برخی از علائم رایج اگزما عبارتند از:
- خارش شدید پوست
- قرمزی و التهاب پوست
- خشکی و پوسته پوسته شدن
- حباب های کوچک پر از مایع
- ترک خوردگی و ضخیم شدن پوست
علائم اگزما معمولا در نواحی مانند صورت، دست ها، پاها و چین های بدن دیده می شود.
اگزما چگونه تشخیص داده می شود؟
اگزما معمولا بر اساس علائم بالینی و سابقه پزشکی تشخیص داده می شود. در برخی موارد، پزشک ممکن است آزمایش هایی مانند آزمایش خون یا آزمایش آلرژی را برای شناسایی محرک ها انجام دهد.
1. معاینه فیزیکی
متخصص پوست با تجربه و تجربه کاری فراوان، با نظارت بر وضعیت پوست و نواحی آسیب دیده، به تشخیص اگزما کمک می کند.
2. بررسی تاریخچه خانوادگی و فردی
اطلاعات در مورد سابقه خانوادگی آلرژی یا بیماری های پوستی می تواند به پزشک در تشخیص کمک کند.
3. تست های آلرژی
اگر مشکوک به آلرژی باشد، ممکن است آزمایشات پوستی یا خونی برای شناسایی آلرژن ها انجام شود.
روش های درمان اگزما
هدف از درمان اگزما کاهش علائم و جلوگیری از عود بیماری است. انتخاب روش درمان به شدت بیماری و وضعیت بیمار بستگی دارد. در اینجا برخی از مهم ترین راه های درمان اگزما آورده شده است:
1. مرطوب کننده و نرم کننده
استفاده از کرم ها و پمادهای مرطوب کننده یکی از اصول اصلی در درمان اگزما است. این محصولات خشکی پوست را کاهش داده و عملکرد سد محافظ پوست را بهبود می بخشد. برای مدیریت و کاهش علائم اگزما، استفاده کنید بهترین پماد برای اگزما می تواند بسیار موثر باشد.
2. داروهای ضد التهاب
کرم ها و پمادهای کورتیکواستروئیدی معمولاً برای کاهش التهاب و خارش تجویز می شوند. این داروها باید زیر نظر پزشک مصرف شوند، زیرا مصرف طولانی مدت می تواند عوارض جانبی ایجاد کند.
3. آنتی هیستامین ها
برای کاهش خارش و حساسیت، پزشک ممکن است آنتی هیستامین های خوراکی تجویز کند.
4. نور درمانی (فتوتراپی)
در موارد شدیدتر، استفاده از نور درمانی می تواند به کاهش التهاب و بهبود علائم اگزما کمک کند. این روش زیر نظر پزشک متخصص انجام می شود.
5. داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی
در موارد شدید، زمانی که درمان های مرسوم موثر نیستند، ممکن است داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی تجویز شوند.
6. تغییر سبک زندگی
- اجتناب از مواد محرک مانند صابون های تند و مواد شیمیایی
- استفاده از لباس های نخی و سبک
- مرطوب نگه داشتن هوای محیط زندگی
چگونه از خود در برابر اگزما محافظت کنیم؟
پیشگیری از اگزما به کاهش تماس با محرک ها و مراقبت خوب از پوست بستگی دارد. در اینجا برخی از اقدامات پیشگیرانه وجود دارد:
- مرطوب نگه داشتن پوست: به طور مرتب از مرطوب کننده ها استفاده کنید.
- اجتناب از محرک ها: از تماس با مواد شیمیایی، صابون های قوی و مواد حساسیت زا اجتناب کنید.
- کنترل استرس: استرس را با تمرینات آرامش بخش مانند یوگا یا مدیتیشن کاهش دهید.
- پیروی از یک رژیم غذایی مناسب: از غذاهایی که می توانند باعث آلرژی شوند خودداری کنید.
- پوشیدن لباس مناسب: لباس های نرم و نخی انتخاب کنید و از پوشیدن لباس های تنگ و خشن خودداری کنید.
اگزما یک بیماری پوستی شایع اما قابل کنترل است. با شناخت علل و علائم این بیماری و رعایت نکات پیشگیری و درمان می توان شدت علائم کاست و کیفیت زندگی را بهبود بخشید. اگر شما یا یکی از عزیزانتان از اگزما رنج می برید، حتما با یک متخصص مشورت کنید و درمان مناسب را شروع کنید.
این مقاله برای اطلاع شما آماده شده است. امیدواریم اطلاعات ارائه شده مفید بوده و به شما در مدیریت بهتر این بیماری کمک کند.
