“من با تو می درخشم” – شاید برایتان سوال پیش بیاید که قدیمی ترین سکونت گاه های مردم ایران کجاست؟ جالب اینجاست که برای یافتن این مکان نیازی به جستجوی دور نیست.
بر اساس شواهد به دست آمده غار کرد کالا در استان قزوین و نزدیک اوج قدیمی ترین سکونت انسان در ایران بوده است.
موقعیت جغرافیایی غار
غار قلعه کرد در غرب استان قزوین و در 20 کیلومتری برج های دوقلوی هرکان در بخش حصار از توابع منطقه مرکزی اوج قرار دارد. این غار در قسمت جنوب غربی رشته کوه البرز و در فاصله بین زاگرس و فلات مرکزی قرار دارد.
ارتفاع این غار از سطح دریا حدود 2064 متر است و دهانه وسیعی دارد که از طریق آن به تالار 1000 متر مربعی می رسیم. قدمت این غار به دوره الیگومیوس و دوره سوم زمین شناسی می رسد که حدود 40 میلیون سال پیش تخمین زده می شود.
با شروع فصل اول و دوم کاوش، ابزار سنگی زیادی در این غار پیدا شد، بنابراین کاوش و جستجو در این غار در مراحل بعدی ادامه یافت.
این غار جزو غارهای خطرناک ایران محسوب می شود. زیرا پس از ورود به دهانه این غار باید ۱۲ متر از چاهی پایین رفت تا به تالار بزرگی به طول و عرض حدود ۵۰×۲۰ متر رسید. ارتفاع از پایین ترین قسمت کف تا بلندترین نقطه تالار حدود 20 متر است. لازم به ذکر است که نباید بدون آمادگی غارنوردی و تجهیزات لازم به داخل رفت. اگرچه وجود این چاه این غار را از تخریب توسط قاچاقچیان اشیاء تاریخی و تخریب کنندگان طبیعت مصون ساخته است.
قدمت این غار حدود 4 میلیون سال است و طبق تخمین زمین شناسان قدمت آن به دوره سوم زمین شناسی می رسد. خفاش های زیادی در این غار زندگی می کنند. دمای هوا در غار کرد قلعه بین 15 تا 20 درجه سانتیگراد و مرطوب است.
غار کرد و نئاندرتال ها
نام این غار از دیرباز با نئاندرتال ها همراه بوده است. باستانشناسی پارینهسنگی فرانسه مقالهای را با عنوان «قدیمیترین شواهد مشاغل هومینین پلیستوسن میانی و یک دندان شیری انسان در بررسی فلات مرکزی ایران» منتشر کرد که با همکاری حامد وحدتی نسب، استاد گروه باستانشناسی تربیت انجام شد. دانشگاه مدرس و سرپرست تیم باستانشناسی و تحقیقات و ژیل بوریون، محقق مرکز ملی تحقیقات علمی فرانسه که در موزه مردمشناسی پاریس کار میکند، منتشر کردند و به قدمت سکونت انسان در ایران اشاره کردند. فلات حدود 450 هزار سال تخمین زده می شود.
در این مقاله ذکر شده است که این غار قدیمی ترین غار کشف شده در منطقه وسیع خاورمیانه است. این شواهد تاریخی قدمت شواهد مشابهی را که قبلاً در این منطقه یافت شده بود، تقریباً 300000 سال جبران می کند.
مطالعات متعدد در غار
حدود دو سال پیش فصل سوم پژوهش مشترک تیم ایرانی و فرانسوی در غار قلعه کورد اوگ به سرپرستی مشترک حامد وحدتیسب از دانشگاه تربیت مدرس و ژیل بریون از موزه مردم شناسی پاریس آغاز شد. ، با مجوز پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری آغاز به کار کرد. آقای وحدتی نسب در این خصوص گفت: فصل اول و دوم تحقیقات در این زمینه در سال های 1397 و 1398 توسط هیئت مشترک ایران و فرانسه و در فصل دوم نیز دندان یک کودک انسان نئاندرتال 155 ساله انجام شد. هزار سال است که در موزه قزوین افتتاح شد و بازدید از آن برای عموم آزاد است. وقفه 3 ساله در تحقیقات به دلیل اپیدمی کرونا به محققان این فرصت را داد تا مطالعاتی را برای اندازه گیری سن مطلق با استفاده از روش های مختلف انجام دهند.
وی ادامه داد: با توجه به قدمت بالای مواد فرهنگی غار قلعه کرد، از دو روش رزونانس اسپین الکترون (ESR) و اورانیوم/توریم برای قدمت گذاری استفاده شد. نتایج اولیه حاکی از قدمت بیش از 400 هزار سال ذخایر فرهنگی در این مکان است که غار قلعه کرد را به قدیمی ترین سکونتگاه بشر در ایران تبدیل کرده است.
به گفته وی، این قدمت به همراه ابزارهای سنگی به دست آمده از این غار نشان می دهد که غار کالا قبل از نئاندرتال ها محل سکونت گونه های انسانی دیگر مانند انسان هایدلبرگ یا احتمالاً نوعی انسان راست قامت بوده است. وحدتی نسب گفت: تاکنون در بقایای حیوانی به دست آمده از این منطقه دو گونه اسب منقرض شده ماقبل تاریخ، آهو، خرس قهوه ای و کرگدن شناسایی شده است.
وی در این زمینه خاطرنشان کرد: این منطقه حداقل به 10 سال اکتشاف مستمر نیاز دارد. یافتههای فصل اول و دوم بررسی نشان میدهد که این منطقه قدیمیترین سکونتگاه بشر در فلات ایران است.
وی در بخشی دیگر از سخنان خود یادآور شد: نئاندرتال ها نوعی انسان هستند که قبل از ما در این منطقه جغرافیایی زندگی می کردند و از حدود 250 تا 40 هزار سال پیش در این منطقه زندگی می کردند و شکارچی بودند و در گروه های کوچک زندگی می کردند پس از ورود ناپدید شدند. افراد باهوش
با توجه به بازسازی ها، این نوع افراد از نظر جثه و رفتار شبیه به ما بودند و بیشتر از آن چیزی که تصور می شد، اما از نظر جمجمه با ما متفاوت بودند، از نظر قد کوتاه تر و عضلانی تر بودند.
منبع: اخبار آنلاین