چرا بازی‌های پرخطر برای رشد بچه‌ها لازم است؟

الیتیا گربن در ساحلی آفتابی در نزدیکی ملبورن استرالیا، او با نگرانی شاهد تلاش دختران 10 و 13 ساله اش برای بالا رفتن از صخره های شیب دار و خطرناک است. او به طور غریزی می خواست به آنها بگوید که بس کنند. اما در عین حال، به عنوان محققی در زمینه سلامت عمومی و روانشناسی در دانشگاه دیکین، می داند که این نوع فعالیت ها که «بازی های پرخطر» نامیده می شوند، برای رشد سالم کودکان ضروری هستند. کودکان برای توسعه آگاهی فضایی، هماهنگی، تحمل عدم قطعیت و اعتماد به این فرصت های پرخطر نیاز دارند.

با این حال، بازی های پرخطر در بسیاری از کشورها به دلیل ترس والدین و باورهای غلط محدود شده است. تحقیقات جدید نشان می دهد که کودکان بیشتر از آنچه بزرگسالان فکر می کنند، از توانایی های خود آگاه هستند. حتی سازمان های پیشگیری از آسیب، مزایای اجتماعی، جسمی و روانی این بازی ها را تشخیص می دهند. اکنون، محققان این موضوع را با ابزارهایی مانند واقعیت مجازی عمیق‌تر بررسی می‌کنند.

در سال 1996 نروژ قانون ایمنی زمین بازی را تصویب کرده است که نصب تجهیزات ایمنی مانند نرده ها و گوشه های گرد را الزامی می کند. اما چند سال بعد الن سندسترروانشناس، متوجه شد که این قوانین باعث حذف امکانات بازی و کاهش فرصت های خطر برای کودکان می شود. تحقیقات او نشان داد که نوجوانانی که فرصت تجربه احساسات مثبت مانند بالا رفتن از مکان‌های مرتفع را ندارند، ممکن است به خطرات منفی مانند دزدی از مغازه روی بیاورند.

احتمال خطر یا خطر با خطر یکسان نیست. خطر شامل فعالیت هایی است که کودک می تواند از عهده آنها برآید، در حالی که خطر شامل موقعیت هایی است که کودک برای مدیریت آنها مجهز نیست. مثل بچه های کوچکی که بدون تمرین از یک خیابان شلوغ عبور می کنند. خطر با افزایش سن تغییر می کند و همیشه شامل مواردی نمی شود که برای بزرگسالان خطرناک به نظر می رسد. برای یک کودک یک ساله که قبلاً هرگز راه نرفته است، قدم برداشتن احتمالاً به اندازه کافی خطرناک است.

هدف از تشویق بازی های پرخطر تبدیل کودکان محتاط به جویندگان هیجان نیست، بلکه ایجاد فرصتی برای هر کودکی است تا محدودیت های خود را به تدریج و با انتخاب خود بیازماید. به گفته سندستر، حتی کودکان زندانی نیز به این تجربیات نیاز دارند. زیرا همه کودکان تمایل دارند محدودیت های خود را کشف کنند.

طبق مطالعات ساندستر و همکاران، بازی پرخطر با افزایش انعطاف پذیری، اعتماد به نفس، حل مسئله و مهارت های اجتماعی مانند همکاری، مذاکره و همدلی همراه است. این چیزی است که یک مطالعه در بلژیک نشان داد کودکانی که تنها دو ساعت در هفته بازی پرخطر داشتند، مهارت‌های ارزیابی خطر بهتری نسبت به گروه کنترل داشتند. علاوه بر این، بازی های پرخطر در فضای باز با کاهش استرس و اضطراب همراه است. هلن دادروانشناس کودک، معتقد است وقتی کودکان فرصت تجربه مکرر چرخه چالش، برانگیختگی و مقابله را داشته باشند، به آنها کمک می شود تا مدیریت اضطراب را بیاموزند و درک کنند که استرس فیزیولوژیکی یک فاجعه نیست و برای همیشه باقی نمی ماند.

در یک مطالعه مشاهده‌ای که در ماه اول قرنطینه کووید-19 در بریتانیا انجام شد، دکتر داد دریافت که کودکانی که بیشتر در بازی‌های ماجراجویانه شرکت می‌کنند علائم کمتری از اضطراب و افسردگی دارند و شادتر هستند. این الگوی بازی پرخطر به عنوان یک عامل محافظتی در برابر مشکلات سلامت روان برای کودکان خانواده های کم درآمد قوی تر از خانواده های با درآمد بالاتر است.

ماریانا بروزونیمحقق رشد کودک در دانشگاه بریتیش کلمبیا در ونکوور، کانادا، می گوید که به طور کلی، کیفیت تحقیق در مورد بازی های پرخطر متفاوت است، اما اغلب دلایل خوبی دارد. او می‌گوید بسیاری از مطالعات، کارآزمایی‌های تصادفی‌شده با استاندارد طلا نیستند، اما این مطالعات «گران‌اند و گاهی به سؤال پژوهشی مرتبط نیستند».

دکتر داد می‌گوید نتایج مطالعه به این معنا نیست که والدین باید به بچه‌ها بگویند که بیشتر ریسک کنند، زیرا این منجر به یادگیری مثبت نمی‌شود. او می گوید: «بازی همیشه باید توسط کودک و کاری که او می خواهد انجام دهد هدایت شود. نقش بزرگسالان این است که یک محیط حمایتی فراهم کنند و سپس کودک را مداخله نکنند یا حداکثر به آرامی تشویق نکنند. این امر مطالعه تجربی بازی های مخاطره آمیز را دشوار می کند. داد می گوید: «لحظه ای که یک بزرگسال به کودک می گوید این کار را انجام دهد، بازی تمام شده است.

طرفداران بازی های پرخطر اغلب می گویند: «کودکان باید تا حد امکان ایمن باشند، نه تا حد امکان. اما والدین چگونه باید این رویکرد را اجرا کنند؟ حالات چهره و زبان بدن کودکان می تواند نشانه خوبی باشد. مطالعه ای به رهبری بروسونی جدولی را ارائه کرد که بازی های ریسک مثبت را از بازی های خطرناک جدا می کرد. وقتی کودکان درگیر بازی های مخاطره آمیز سازنده هستند و در فعالیت هایی فراتر از توانایی های خود شرکت می کنند، تمایل دارند قاطعیت داشته باشند، بدن خود را کنترل کنند و از آزمون و خطا استفاده کنند. در این موارد، هلن داد به والدین توصیه می کند که کمی صبر کنند، تا ده بشمارند و اجازه دهند کودک به تنهایی مشکل را حل کند، نه اینکه فوراً مداخله کند.

فرضیه بروسونی در مورد بازی های پرخطر این است که این نوع بازی ها می توانند مهارت های مدیریت ریسک را بهبود بخشند و آنها را به موقعیت های دیگری مانند عبور از یک خیابان شلوغ منتقل کنند. اما تأیید این امر دشوار است زیرا از نظر اخلاقی غیرممکن است که کودکان در موقعیت‌های واقعاً خطرناک قرار بگیرند. بنابراین، بروسونی، ساندستر و همکارانش یک محیط مجازی برای بررسی مهارت های مدیریت ریسک بدون ریسک کودکان ایجاد کردند.

تیم تحقیقاتی ابتدا به کودکان 7 تا 10 ساله هدست واقعیت مجازی ردیابی چشم و حسگرهای حرکتی را به مفاصل آنها متصل کرد. بچه ها در 3 موقعیت قرار گرفتند: عبور از خیابان، پریدن از سنگی به سنگی برای عبور از رودخانه و بازی در زمین مجازی برای تعادل روی وسایل. والدین همچنین پرسشنامه هایی را در مورد تمایل کودکان به انجام بازی های مخاطره آمیز و جستجوی هیجان تکمیل کردند. ساخت فناوری و سناریوهای مجازی برای این مطالعه دو سال طول کشید و تاکنون اطلاعات حدود 500 کودک در نروژ و کانادا جمع‌آوری شده است. داده‌های منتشرنشده از شرکت‌کنندگان نروژی نشان می‌دهد که والدین از خطر گریزی هستند و کودکان به خوبی با خطرات کنار می‌آیند.

با این حال، بیشتر تحقیقات در مورد قمار پرخطر در مناطق شهری و برون شهری انجام شده است که مورد انتقاد قرار گرفته است. آدری گیلزیک انسان شناس فرهنگی در دانشگاه اتاوا، معتقد است که این توصیه ها گاهی اوقات به کل جمعیت تعمیم می یابد، بدون در نظر گرفتن اینکه کودکان در جوامع روستایی یا بومی در برخی مناطق با خطرات بیشتری روبرو هستند. در جوامع روستایی و کشاورزی، صدمات وارده به کودکان بیشتر شامل تعامل با حیوانات مزرعه می شود.

عکاس: فاضل ابیمانترا

با این حال، برخی از محققان مطالعاتی در مورد بازی های پرخطر در میان کودکان روستایی و بومی انجام داده اند. یکی از این پروژه ها در مراکز نگهداری از کودکان در مناطق دورافتاده ای اجرا می شود که برای رسیدن به آنها نیاز به سفر هوایی و سفرهای طولانی است. این پژوهش با تاکید بر قرار دادن کودک در کانون توجه و حمایت خانواده و جامعه انجام شده است. در این جوامع، کودکان از سنین پایین مهارت هایی مانند آتش زدن، ماهیگیری و برف نوردی را در گروه های سنی مختلف می آموزند و از مشاهده کودکان بزرگتر تجربه کسب می کنند.

بروسونی به این فکر می کند که چگونه می تواند تحقیقات خود را عملی کند و موانع بازی های پرخطر را از بین ببرد. او ابزارهای آموزشی آنلاینی را برای والدین و مربیان ایجاد کرده است تا مزایای این بازی ها را درک کنند، اما هدف او این نیست که والدین را با تحقیقات بازی های پرخطر سر دوش کند.

طرفداران بازی پرخطر بر این باورند که تغییرات زیادی از جمله نحوه طراحی شهرها، سیاست های مدرسه و طراحی زمین بازی مورد نیاز است. این تغییرات مستلزم درک درست آموزش و پرورش و اهداف نظام های آموزشی است.

نحوه انطباق با این تغییرات به کشور و فرهنگ بستگی دارد. سندستر می گوید که کشورهای شمال اروپا عموماً دیدگاه بازتری نسبت به ریسک دارند. در ژاپن فرهنگ فرستادن کودکان به ماموریت های انفرادی وجود دارد و حتی کودکان پیش دبستانی به تنهایی به مدرسه می روند، در حالی که در بریتانیا والدین از کلمه “خطرناک” خوششان نمی آید و محققان از کلمه “ماجراجو” برای جذب آنها استفاده می کنند.

در مورد مسائل حقوقی و بیمه ای نیز دیدگاه های طرفین متفاوت است. به عنوان مثال، در یک پارک ماجراجویی در ملبورن، شرکت های بیمه چندین بار از پوشش خودداری کرده اند، حتی اگر هیچ شکایتی از آنها وجود نداشته باشد.

علیرغم پیچیدگی فرهنگی و تغییرات آهسته، محققان بر این باورند که تلاش برای تغییر نگرش ارزشمند است. سندستر به یاد می‌آورد که وقتی پسرش 4 یا 5 ساله بود، می‌خواست از درخت بزرگی در کابین خانواده بالا برود، اما از رسیدن به قله می‌ترسید. بعد از 3 سال تلاش، یک روز بالای درخت ایستاد و از خودش خیلی راضی بود. ساندستر می گوید بسیاری از بزرگسالان از انجام کارهایی که این احساس را به آنها می دهد دست کشیده اند. شاید حمایت از بازی پرخطر بتواند به بزرگسالان یادآوری کند که این احساس هنوز وجود دارد.