دفتر تحقیقات انرژی، صنعت و معدن مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی در یکی از جدیدترین گزارش های خود به بررسی قسمت دوم لایحه بودجه 1403 کشور پرداخته و به وضعیت بودجه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات توجه ویژه ای داشته است.
آمار و ارقام منتشر شده در این گزارش حاکی از آن است که «حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات در دولت با ایجاد منابع درآمدی حدود 230 هزار میلیارد ریال، حدود 0.8 درصد از درآمد دولت و با اعتبارات حدود 201 هزار میلیارد ریال ایجاد کرد. این امر حدود 0.7 درصد از کل بودجه دولت را مصرف می کند که نشان دهنده استقلال و استقلال این حوزه از سایر درآمدهای دولت است.
سازمان نظارتی بیشترین درآمد را داشته است
بر اساس این گزارش، در حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات بیشترین درآمدزایی سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی است که حدود 93 درصد از درآمد دولت در حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات یعنی حدود 214 درصد را به خود اختصاص داده است. هزار میلیارد ریال .
عمده این سهم و میزان درآمد سازمان نظارتی از حق الامتیاز سهم درآمد اپراتورها توسط دولت حاصل می شود. مرکز پژوهش های مجلس در گزارش خود نوشت: با توجه به افزایش 30 درصدی تعرفه اینترنت در پایان سال گذشته، دولت منابع پایدار و مطمئنی را از این محل دریافت می کند.
شرکت های سهامی ارتباطات زیرساخت، پست بانک و گروه پیام از دیگر بخش های ICT هستند که برای دولت درآمدزایی کرده اند. به این ترتیب حدود 13 هزار میلیارد ریال معادل 5.5 درصد از درآمد وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات از طریق شرکت های مذکور ایجاد شد.
طرح شبکه ملی اطلاعات و پروژه فیبر نوری چقدر موفق است؟
در این گزارش دو موضوع نیز مورد توجه قرار گرفته و وضعیت آنها مورد بررسی قرار گرفته است که توسط وزارت ارتباطات در دولت سیزدهم مورد توجه قرار گرفت. یکی در مورد «اهداف و طرح جامع معماری شبکه ملی اطلاعات» و دیگری «اتصال اماکن اداری، تجاری و مسکونی به فیبر نوری» است.
بررسی های انجام شده توسط مرکز تحقیقات به این نتیجه رسید که اهداف سند طرح جامع و معماری شبکه ملی اطلاعات تا حد زیادی محقق شده است، بنابراین هدف از اجرای این سند 70 درصد از دستور کار است که در حال حاضر در حال انجام است. حدود 60 درصد آن محقق شده است.
هفت میلیون پوشش فیبر نوری ساخته شده است، اما تنها 500000 مکان از فیبر نوری استفاده می کنند.
اما در اتصال فیبر نوری، یافته های مرکز پژوهش های مجلس نشان از عدم تحقق اهداف تعیین شده دارد. در این خصوص در متن گزارش این مرکز آمده است:
با توجه به تحقق اتصال 2 میلیون نقطه در کشور با فیبر نوری به عنوان وعده اصلی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در دولت سیزدهم، ایجاد یک میلیون و 500 هزار اتصال نوری در کمتر از 12 ماه در 12 ماه آینده نیاز بیشتری دارد. اقدامات جدی از سوی این وزارتخانه خواهد بود.
– گزارش مرکز پژوهش های مجلس
این تقسیم بندی به این معناست که در حال حاضر تنها 500000 محل اداری، تجاری و مسکونی به شبکه فیبر متصل است و قرار است تا پایان سال 1403 سه چهارم باقی مانده از این رقم دو میلیونی به شبکه فیبر متصل شود.
در این گزارش به آمار سامانه رسمی پروژه توسعه فیبر نوری اشاره شده است. این آمار حاکی از آن است که این پروژه بیش از هفت میلیون خانوار را با حدود 35 درصد پیشرفت از نظر تعهدات پوششی تحت پوشش قرار داده است، اما در گزارش مرکز تحقیقات آمده است: «از این تعداد فقط کمی بیش از پانصد هزار مکان اداری، تجاری و منازل مسکونی از خدمات فیبر نوری به طرق مختلف استفاده می کنند.
تقسیم بودجه تولید موبایل بین دو وزارتخانه
یکی از پیشنهادات مرکز پژوهش های مجلس در این گزارش، اختصاص سهمی از بودجه داخلی برای تولید تلفن همراه به دو وزارتخانه است. این مرکز در این پیشنهاد توضیح داده است که از 500 میلیارد بودجه در نظر گرفته شده برای حمایت از تولید داخلی گوشی هوشمند، 300 میلیارد تومان سهم وزارت صنعت، معدن و تجارت و 200 میلیارد تومان دیگر به وزارت صنعت و معدن اختصاص خواهد یافت. ارتباطات و فناوری اطلاعات.
پروژه های دانش بنیان با اولویت در حوزه هوش مصنوعی، کوانتومی، میکروالکترونیک و … از دیگر طرح هایی است که مرکز پژوهش های مجلس پیشنهاد داده است که بودجه لازم بین دو نهاد تقسیم شود تا هر دو برای پیشبرد و بکارگیری آن تلاش کنند. .
این مرکز با توجه به جدول 9 لایحه بودجه و ردیف 75 طبقه بندی شماره 550000 درخواست تغییر این ردیف را داشت تا 5000 میلیارد تومان از این بودجه سهم معاونت علمی و فناوری و اقتصادی ریاست جمهوری باشد. دانش و 2000 میلیارد تومان باقی مانده به عنوان سهم وزارت صنعت، معدن و تجارت در نظر گرفته شده و به این وزارتخانه واگذار شود.
بیشترین اعتبارات برای کدام پروژه ها تخصیص داده شده است؟
بررسی های انجام شده در گزارش مرکز تحقیقات نیز به پروژه هایی اشاره دارد که بیشترین اعتبار به آنها اختصاص یافته است. 75 درصد از کل اعتبارات به هفت طرح اختصاص یافته است:
1- توسعه زیرساخت شبکه ملی اطلاعات. 2- تامین اعتبار برای صندوق توسعه شبکه های نوری. 3- توسعه زیرساخت ابری یکپارچه و خدمات هوشمند دولتی. 4- تکمیل زیرساخت اطلاعاتی شبکه ملی اطلاعات. 5- توسعه زیرساخت های فناوری های نوین در بخش ارتباطات و فناوری اطلاعات. 6- توسعه زیرساخت های فضایی; 7- توسعه متوازن منطقه ای خدمات در منطقه فاوا.
سرفصل های اصلی طرح های تملک دارایی های سرمایه ای وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات برای هفت طرح مذکور در نظر گرفته شده است که در مجموع بیش از 75 درصد از اعتبارات تملک این وزارتخانه به آنها اختصاص دارد.
